NMN (Mononukleotyd nikotynamidowy) dla wolniejszego starzenia (2024)

Pigułka na młodość? Medycyna przeciwstarzeniowa stale postępuje, odkrywając przed ludzkością coraz to nowsze możliwości walki z czasem. Wśród suplementów na anti-aging jest jednak kilka pozycji o mocno ugruntowanej renomie. Wśród nich są prekursory NAD+, takie jak NMN, którego sylwetkę poznamy w niniejszym artykule.

Co to jest NMN?

Pod akronimem NMN skrywa się mononukleotyd nikotynamidowy (ang. Nicotinamide MonoNucleotide). NMN to metabolit niacyny (witaminy B3), który stanowi budulec do aktywnego koenzymu NAD+. Prekursorów NAD+ używa się zazwyczaj dla mocnego spowolnienia procesów starzenia się organizmu lub dla wsparcia gospodarki energetycznej i metabolizmu. NMN za pośrednictwem NAD+ aktywuje gen SIRT1 do produkcji sirtuiny, która znana jest z właściwości przeciwstarzeniowych.

W ustroju NMN może być tworzone z niacynamidu z udziałem enzymu fosforybozylotransferazy nikotynamidu (NAMPT) lub z rybozydu nikotynamidu w reakcji fosforylacji z udziałem kinazy NR (NRK). Może być też w gotowej formie przyjmowane z pożywieniem. NMN jest następnie konwertowane do NAD+ z udziałem adenylylotransferazy NMN (NMNAT).

Działanie NMN – jakie ma właściwości?

Badania wskazują, że uzupełnianie NMN bardzo efektywnie stymuluje biosyntezę NAD+ w wielu tkankach obwodowych, w tym w trzustce, tkance tłuszczowej, wątrobie, mięśniach szkieletowych, sercu, jądrach, nerkach, oczach i żyłach. Eksperymenty na myszach pokazują bardzo obiecujące efekty w postaci ograniczania dysfunkcji wielu organów w toku starzenia się organizmu. Pokazują też, że NMN może przekraczać barierę krew-mózg i zwiększać NAD+ w mózgu, szczególnie w hipokampie i podwzgórzu.

Funkcje metaboliczne

Dostarczanie NMN z zewnątrz niesie obietnicę wielu korzyści metabolicznych. Badacze dowodzą, że komórki β trzustki są wyjątkowo wrażliwe na działanie NAD+, w tym na jego wzrost wynikający z podaży NMN. W eksperymentach na myszach z cukrzycą wywołaną podeszłym wiekiem i dietą już pojedyncze podanie NMN zwiększało wyrzut insuliny w reakcji na glukozę i poprawiało ogólną tolerancję glukozy.

NMN wzmaga nie tylko wydzielanie insuliny, ale także jej działanie. Suplementacja NMN łagodzi wątrobową op*rność na insulinę wywołaną dietą wysokotłuszczową. Robi to poprzez przywrócenie biosyntezy NAD+, aktywności SIRT1 i ekspresji genów związanych ze stanem zapalnym, stresem oksydacyjnym i rytmami okołodobowymi.

Doustne podawanie NMN zwiększa biosyntezę NAD+ w tkance tłuszczowej i aktywność SIRT1 oraz normalizuje wielonarządową insulinoop*rność. Ponadto długotrwałe podawanie NMN hamuje związane z wiekiem stany zapalne z tkanki tłuszczowej. Poprawia też wrażliwość całego organizmu na insulinę niezależnie od masy ciała.

Są przesłanki mówiące o znacznej poprawie funkcji mitochondriów w mocno aktywnych metabolicznie organach, takich jak mięśnie szkieletowe, oczy, wątroba i serce. NMN zmniejszenia wytwarzanie ROS, zwiększa potencjał błony mitochondrialnej i wspiera oddychanie mitochondrialne w sposób zależny od sirtuin. Myszy suplementujące NMN miały zwiększoną mitochondrialną fosforylację oksydacyjną w mięśniach, co może przyczyniać się do utraty wagi poprzez zwiększenie wydatku energetycznego.

Mając na uwadze, że biosynteza NAD+ pogarsza się u osób otyłych i w podeszłym wieku, to szczególnie w tych przypadkach suplementacja NMN wydaje się korzystnym narzędziem do walki z insulinoop*rnością i zespołem metabolicznym.

Mózg i funkcje kognitywne

Badania sugerują, że NMN poprawia liczne funkcje neuronalne w mózgu. Podawanie NMN poprawia funkcje poznawcze i pamięć w mysich i szczurzych modelach choroby Alzheimera. NMN chronił neurony przed śmiercią komórkową po niedokrwieniu mózgu lub krwotoku śródmózgowym.

Co ciekawe, dane uzyskane z badań porównujących efekty różnych dawek wskazują, że czasem niższe dawki NMN mogą być korzystniejsze w porównaniu z większymi dawkami kontekście zdrowia i pracy neuronów. Na przykład 100 mg/kg NMN poprawiało aktywność fizyczną lepiej niż 300 mg/kg. 62,5 mg/kg NMN skuteczniej leczyło uszkodzenie mózgu wywołane niedokrwieniem niż wyższe dawki (125 do 500 mg/kg). Możliwe jest, że lokalna akumulacja NMN spowodowana podawaniem wysokich dawek ma negatywny wpływ w sposób specyficzny dla danych funkcji lub rejonów mózgu. Tak więc tutaj, jak na tacy widać często powtarzaną zasadę, że więcej nie zawsze znaczy lepiej.

NMN pomaga w walce z dysfunkcjami naczyń krwionośnych w mózgu (ale nie tylko mózgu), które pojawiają się wraz z wiekiem i spadkiem NAD+. Robi to poprzez odzyskiwanie właściwej funkcji tlenku azotu (NO) w śródbłonku i zwiększanie gęstości naczyń włosowatych. W eksperymentach na myszach pokazano pozytywny wpływ na funkcje naczyniowe oraz poprawę roboczej pamięci przestrzennej, oraz koordynacji ruchowej i to już po 2 tygodniach stosowania.

Bonusy

Wsparcie funkcji metabolicznych i neuronalnych to rdzeń profilu właściwości NMN, jednak jest jeszcze kilka pomniejszych zalet, które też warto przytoczyć. Otóż według badań podawanie NMN hamowało ostre uszkodzenie nerek (w sposób zależny od SIRT1), niewydolność serca i zmniejszało uszkodzenia DNA wywołane promieniowaniem.

Suplementacja NMN

Suplementy z mononukleotydem nikotynamidowym nie widnieją na liście bestsellerów, jednak zakupić je można bez problemu na polskim rynku przez internet. Niska popularność wynika z niszowej natury tego produktu i z dość wysokiej ceny.

Dawkowanie NMN

Dawki NMN nie zostały oficjalnie ustalone. Te, z którymi się spotykamy, są inwencją użytkowników i producentów suplementów diety. Powstały na podstawie wniosków z badań oraz anegdotycznych relacji użytkowników.

Jako dobrą dawkę na początek można uznać np. 125 mg NMN 2 razy dziennie. W razie potrzeby dzienną dawkę można zwiększać do 1000 mg. Popularne jest stosowanie w parze z resweratrolem.

NMN zazwyczaj suplementuje się w cyklach po około 2 miesiące.

Gdzie kupić suplement NMN?

Na polskim rynku jest kilka suplementów z NMN. Są to m.in.:

• Apollo’s Hegemony NMN
• Kenay NMN Uthever z resweratrolem
• Swanson NMN
• UNS Pure NMN

Można ich szukać bezpośrednio na stronach producentów/dystrybutorów lub na marketplace’ach.

Skutki uboczne NMN

W pewnym japońskim badaniu mężczyznom podawano jednorazową dawkę NMN wielkości 125, 250 lub 500 mg. Każda z tych dawek była dobrze tolerowana i nie powodowała skutków ubocznych. Nie pojawiły się żadne zmiany w tętnie, ciśnieniu krwi, saturacji, ani temperaturze ciała. Wyniki badań układu nerwowego, dna oka oraz parametrów okulistycznych nie wykazały istotnych zmian po podaniu NMN niezależnie od dawki. Nie zmieniły się także parametry oceny jakości snu. Były lekkie zmiany w parametrach badanych z krwi: wzrost bilirubiny oraz spadek kreatyniny, glukozy i chlorków.

Zasadniczo jest to bardzo bezpieczny suplement, nieodczuwalny w żaden sposób po pojedynczej porcji.

Przeciwwskazaniem może być jedynie występowanie nowotworu, gdyż pewne przesłanki sugerują, że stymulowanie syntezy NAD+ nie jest wtedy wskazane.

Opinie o NMN

W sieci przewijają się zarówno opinie o NMN mówiące o pewnej poprawie samopoczucia i ogólnej jakości życia przy regularnym stosowaniu, jak i informacje o braku zauważalnych efektów. Trzeba jednak brać pod uwagę prewencyjną naturę tego produktu. Często to właśnie brak zmian jest pożądanym efektem w długoterminowym ujęciu, gdy alternatywą miałoby być postępujące starzenie bez suplementacji. Tego efektu niestety sami nie zmierzymy i poniekąd trzeba się opierać na zaufaniu do wyników badań naukowych.

Im wyższy wiek użytkownika, tym lepsza reakcja i efekty suplementacji NMN. Wskazują na to zarówno opinie użytkowników, jak i badania na zwierzętach.

Podsumowanie

NMN jest dla Ciebie, szczególnie gdy masz już swoje lata na karku i swoje kilogramy na brzuchu. W takiej konfiguracji efektywność powinna być największa, jednak również młodzi, zdrowi i aktywni mogą korzystać z tego suplementu. Wpływ na metabolizm i uwrażliwianie mięśni na insulinę uznawany jest za korzystny dla sportowców, dlatego wielu z nich decyduje się na cykliczną suplementację prekursorów NAD+. Również chęć zminimalizowania ryzyka szybkiego starzenia się może skłaniać do zakupu NMN, co także ma sens. Nie da się ukryć, że jest to kosztowny suplement. Jednak gdy jest użyty dobrze i u właściwej osoby, to może być dobrą inwestycją.

Źródła:

• Yoshino J, Baur JA, Imai SI. NAD+ Intermediates: The Biology and Therapeutic Potential of NMN and NR. Cell Metab. 2018;27(3):513-528. doi:10.1016/j.cmet.2017.11.002
• Tarantini S, Valcarcel-Ares MN, Toth P, et al. Nicotinamide mononucleotide (NMN) supplementation rescues cerebromicrovascular endothelial function and neurovascular coupling responses and improves cognitive function in aged mice. Redox Biol. 2019;24:101192. doi:10.1016/j.redox.2019.101192
• Irie J, Inagaki E, Fujita M, Nakaya H, Mitsuishi M, Yamaguchi S, Yamash*ta K, Shigaki S, Ono T, Yukioka H, Okano H, Nabeshima YI, Imai SI, Yasui M, Tsubota K, Itoh H. Effect of oral administration of nicotinamide mononucleotide on clinical parameters and nicotinamide metabolite levels in healthy Japanese men. Endocr J. 2020 Feb 28;67(2):153-160. doi: 10.1507/endocrj.EJ19-0313. Epub 2019 Nov 2. PMID: 31685720.